Velayet, ebeveynlerin çocukları üzerinde sahip olduğu hakları ve sorumlulukları ifade eder. Velayet davaları, çocuğun velayetinin kimde olacağına dair verilecek kararı içeren davaları ifade eder.
Velayetin değiştirilmesi davaları ise, halihazırda bir velayet kararı varken, bu kararın değiştirilmesi için açılan davaları ifade eder.
Velayet davalarında, çocuğun yaşına, eğitimine, sağlık durumuna, gelecekteki ihtiyaçlarına ve ebeveynlerin davranışlarına dair bir dizi faktör göz önünde bulundurulur. Mahkeme, bu faktörlere dayanarak, çocuğun velayetinin kimde olacağına karar verir.
Velayetin değiştirilmesi davalarında ise, mahkeme öncelikle neden değiştirme talebi olduğuna bakar. Bu nedenler arasında, çocuğun yaşadığı yerin değişmesi, velayet sahibinin ölümü veya sağlık sorunları gibi durumlar yer alabilir. Mahkeme, bu nedenlerin ne ölçüde ciddi olduğunu değerlendirerek, velayetin değiştirilip değiştirilmeyeceğine karar verir.
Velayet davaları ve velayetin değiştirilmesi davaları, çocukların hayatlarında önemli etkilere sahip olduğundan, çocuğun en iyi çıkarlarının gözetilmesi önemlidir. Tarafların avukat tutmaları ve mahkeme kararına uymaları, çocuğun korunması ve hayatının minimum etkilenmesi açısından önemlidir.
Velayet Davası Nedir?
Velayet davası, çocukların velayetinin kimde kalacağına dair bir karar almak amacıyla açılan bir dava türüdür. Velayet, çocukların korunması, bakımı, eğitimi ve gelişimleri ile ilgili kararları verme yetkisini içerir. Velayet davaları, ebeveynlerin evliliklerinin sona ermesi sonucu ya da evli olmayan ebeveynler arasındaki ilişkilerin sona ermesi sonucu ortaya çıkabilir. Bu dava, çocukların menfaatleri doğrultusunda en iyi kararın verilmesini amaçlar.
Velayetin Değiştirilmesi Davası Şartları
Velayetin değiştirilmesi davası açabilmek için bazı şartlar bulunmaktadır. Bunlar şunlardır:
Yeni bir olayın ortaya çıkması: Velayetin değiştirilmesi davası açabilmek için yeni bir olayın ortaya çıkması gerekmektedir. Bu olay, çocuğun velayetinin değiştirilmesini gerektirecek nitelikte olmalıdır. Örneğin, çocuğun yaşam şartlarının kötüleşmesi, ebeveynlerden birinin ölümü veya evlenmesi gibi durumlar bu şartı sağlayabilir.
Çocuğun menfaatinin gerektirmesi: Velayetin değiştirilmesi davası açarken çocuğun menfaatinin değişen koşullara göre velayetin değiştirilmesini gerektirdiği kanıtlanmalıdır. Yargıç, velayetin değiştirilmesi durumunda çocuğun menfaatlerini gözetmekle yükümlüdür.
Velayetin verildiği ebeveynin kötüye kullanımı: Velayetin verildiği ebeveynin çocuğun haklarını kötüye kullanması durumunda, diğer ebeveyn velayetin değiştirilmesi davası açabilir. Ancak, bu durumda da velayetin değiştirilmesi çocuğun menfaati gözetilerek karar verilir.
Velayet hakkının saklı tutulması: Mahkeme, boşanma kararı verirken velayetin saklı tutulması kararı verebilir. Bu durumda, velayetin değiştirilmesi davası açabilmek için velayet hakkının saklı tutulduğuna dair kararın alınmış olması gerekmektedir.
Geçici veya kesin hüküm verilmesi: Daha önce açılmış bir dava sonucunda geçici veya kesin bir velayet hükmü verilmişse, bu karara karşı velayetin değiştirilmesi davası açılabilmektedir
Yukarıdaki şartların sağlanması halinde, velayetin değiştirilmesi davası açılabilmektedir.
Velayetin Değiştirilmesi Sebepleri
Velayetin değiştirilmesi için kanunda belirtilen bazı sebepler bulunmaktadır. Bu sebepler şunlardır:
Velayet sahibinin ölümü, kaybolması veya fiilen bakmakla yükümlü olmadığı bir yerde 6 aydan fazla kalması.
Velayet sahibinin kusuru sonucu çocuğun ahlak ve terbiyesinin kötü yönde etkilenmesi, sağlığının bozulması veya ağır bir suç işlemesi.
Velayet sahibinin çocuğa karşı kötü davranması, ihmalkar davranması veya sorumsuz davranması.
Velayet sahibinin çocuğun velayet hakkını kötüye kullanması, çocuğun menfaatlerini gözetmemesi veya çocuğun uygun olmayan bir şekilde başka bir kişiye teslim edilmesi.
Velayet sahibinin çocuğu başka bir kişiye kaçırması veya saklaması.
Bu sebeplerden herhangi biri velayetin değiştirilmesi için yeterli olabilir. Ancak, mahkeme her zaman çocuğun en yararına olacak kararı vermeye çalışacaktır.